Үпкә ялкынсынуы - үпкә тукымасына зарар китерә торган кискен респиратор йогышлы авыру. Үпкә ялкынсынуы һава-тамчылап, авыру кешедән микроблар сулаганда күчә. Үпкә ялкынсынуы еш кына грипп, кискен респиратор вирус инфекцияләре, коронавирус инфекциясе кебек йогышлы авыруларның катлаулануы булып тора. Үпкә ялкынсынуы белән теләсә кайсы яшьтә авырырга мөмкин, әмма биш яшькә кадәрге балалар һәм өлкәннәр көчсезрәк. Куркыныч төркемнәре бар-үпкә ялкынсынуы иммунитетның көчсезлеге яки тиешле авырулар аркасында аеруча куркыныч кешеләр. Аларга өлкән буын, хроник йөрәк һәм үпкә авырулары, шикәр чире, зарарлы гадәтләр, иммунодефицит белән авыручылар, шулай ук 5 яшькә кадәрге балалар керә. Пневмония үсеше куркынычын специфик (вакцинация) һәм специфик булмаган профилактика чаралары ярдәмендә киметергә мөмкин. Пневмококк, гемофиль таякчык, грипп, коронавирус, кызамык, коклюшка каршы үз вакытында иммунизация-пневмонияне профилактикалауның иң нәтиҗәле чарасы. Шулай ук профилактик чараларга түбәндәгеләр керә: салкын тию авыруларын вакытында дәвалау, баланслы туклану, чыныгу, оптималь физик активлык, зарарлы гадәтләрдән, шул исәптән тәмәке тартудан баш тарту; хезмәт һәм ял режимын үтәү; үпкә ялкынсынуы үсешенә китерә торган башка авыруларны (бронхиаль астма, үпкәләрнең хроник обструктив авыруы) вакытында дәвалау. Грипп һәм кискен респиратор инфекцияләр белән авыручылар саны арткан чорда кайбер гади кагыйдәләрне үтәргә кирәк: - кул гигиенасы – кулларны еш кына сабын белән юыгыз. Кулларны сабын белән юарга мөмкинлек булмаса, дезинфекцияләүче тастымаллар кулланыгыз; - еш кагыла торган өслекләрне: өстәлләрне, урындыкларны, ишек тоткаларын һәм башкаларны көнкүреш юу чаралары ярдәмендә чистартыгыз һәм дезинфекцияләгез.; - "Респиратор этикет»: төчкергәндә яки йөткергәндә авызыгызны һәм борыныгызны яулык белән каплагыз, кулларыгыз белән борыныгызга, авызыгызга һәм күзләрегезгә кагылмагыз; - кеше күп йөри торган урыннарга бармагыз, 1 метрдан да ким булмаган арада авыру билгеләре булган кешеләр белән аралашмагыз; - сәламәт яшәү рәвеше алып барыгыз, тукланыгыз, саф һавада күбрәк ял итегез, физик культура белән шөгыльләнегез.